Dünya üzerinde keşfedilmiş milyonlarca canlı türü var, ki bundan daha fazlası da daha henüz keşfedilememiş durumda. Bu canlıların da bir kısmı zehirli.
Zehirlerin kuvvetinin belirlenmesinde LD50 denen bir kavram kullanılıyor. LD50 yani Lethal Dose 50, test grubunun en az yarısını öldürebilmek için gerekli olan zehir miktarıdır. Sodyum siyanür söz konusu olduğunda LD50, kilogramda 6 grama ihtiyaç duyuyor. Bu rakam tetrodotoksinde ise yalnızca 300 miligram yemek yeterli oluyor. Enjeksiyon durumunda ise bu rakam 10 miligrama kadar düşüyor.
Bu ölçümleri yapmak ise çok da kolay değil ve epey kimyasal çalışma yapmayı gerektiriyor. Bu listemizde, keşfedilmiş en zehirli 5 maddeyi inceliyoruz.
İşte dünyanın en zehirli 5 maddesi
Risin
Risin, keten tohumundan ve hint yağı bitkisinden elde edilen bir zehirdir. Bu zehrin 1-20 miligram arası ölümcül olabilir. Solunum yoluyla ya da enjekte durumundaysa ise ölümcül zehir miktarı çok daha düşük.
VX
Listedeki tek sentetik bileşen olan VX, ilaç olarak üretilse de tarımda kullanmak için çok zehirli olduğu ortaya çıktı. VX ve benzeri maddeler, belli hormonların çalışmasına engel oluyor ve uyaranların tekrar tekrar kaslara iletilmesine sebep oluyor. Sonuç olarak maruz kalanı asfiksi yani solunum yetmezliğinden ölüme götürüyor.
Bu tür maddeler özellikle soğuk savaş döneminde sık sık üretildi. LD50 değeri kilogramda 3 mikrogram olan bu maddeden ölen yalnızca bir kişi biliniyor.
Batrakotoksin
Kızılderililerin kullandığı zehirli okları hemen herkes biliyor. Bu okların önemli bir kısmı bitkilerden elde edilen zehirle oluşturulsa da zehirli kurbağalar da Kızılderili cephanesinde önemli yer tutuyordu. Bu canlılardan elde edilen zehirlerin en kuvvetlisi ise Batrakotoksin idi.
Bu zehrin ölümcüllük oranı ise 2 mikrogram. Yani kilogram başına iki tuz tanesi kadar. Bu zehir, kas ve sinir hücrelerinden sodyum kaçışına sebep oluyor. Sodyum hareketinin sonucu olarak kalp yetmezliği ortaya çıkıyor ve kurban ölüyor.
Bu kurbağaların zehiri ise muhtemelen doğal ortamdaki beslenmelerinden geliyor. Zira türün kontrollü ortamda doğan bireyleri zehirli değil.
Maitotoksin
Denizlerde bulunan pek çok zehirli canlı var. Bu canlıların zehirleri arasında ise maitotoksin, ölümcüllük açısından zirvede yer alıyor. Kardiyak bir zehir olan Maitotoksin, kalp yetmezliğine sebep oluyor. Bunu da kalsiyum iyonlarının akışını artırarak yapıyor. Zehirin LD50 değeri ise batrakotoksinden biraz daha az.
Botulinum Toksin (Botox)
Araştırmacıların belki de hemfikir oldukları tek konu, botulinum toksinin en kuvvetli zehir olduğu. Oksijensiz solunum yapan bir bakterinin ürettiği bu zehir için LD50 değeri sadece 1 nanogram. Bir insanı öldürmek için birkaç gramı yeterli oluyor. Bu zehir, nefessiz bırakarak ölüme sebep oluyor.
