Renk seçenekleri arasındaki fiyat farkı, çoğu zaman karmaşık bir denklemin içeriği. Renklerin pazarlanabilirliği, arz-talebi ve üretim maliyetleri satın alma fiyat farklılığını gösteren faktörlerden sadece birkaçı. Bunların yanı sıra bazı firmalar, çeşitli renklerde üretimi sadece pazarlama yöntemi olarak kullanıyor.
Renk seçeneklerinin ürün fiyatlarına yansıması, sadece göz zevkimize değil aynı zamanda bütçemize de etki ediyor. Biz de bütçeleri zorlayan bu meseleyi özellikle araba ve beyaz eşya üzerinden ele aldık. Firmaların stratejilerinin yanı sıra renklerin nasıl fiyat yüksekliğine neden olduğunu gördükten sonra alışveriş yaparken bir daha düşünebilirsiniz.
Farklı renkler, farklı fiyatlar denilince ilk olarak aklımıza arabalar geliyor.
Trafiğe çıktığınızda en çok beyaz araba görürsünüz. Bunun nedenlerinden biri de tabii ki beyaz arabanın diğer renkteki arabalara göre daha ucuz olmasıdır. İstatistikler de bunu doğruluyor. Beyaz, en çok tercih edilen araç rengi.
Satılan 5 araçtan 4’nün beyaz olmasının başlıca nedeni dediğimiz gibi renk farkı alınmaması. Koyu renkteki araçlara göre daha az yıkama gerektirmesi, güneş yanığı oluşmaması ve güneşi üstüne çekmemesi de sayılabilecek diğer nedenler arasında.
İstatistikler ne diyor?
Dünyanın lider sıvı ve toz boya tedarikçilerinden Axalta’nın 2021 Küresel Otomotiv Renk Popülarite Raporu’na göre dünya üzerinde %35 ile beyaz ve tonları ilk sırada bulunuyor. %19 oranında siyah ve gri tercih edilirken gümüş, mavi, kırmızı, kahverengi, yeşil, sarı ve turuncu renkler diğer seçilen renkler arasında yer alıyor.
Türkiye’de ise beyaz, 2022 yılına kadar ilk sırada yer alırken 2023 verilerine göre en çok tercih edilen renklerde başı gri çekiyor. Beyaz ikinci, turuncu üçüncü renk oluyor.
Gelelim fiyat farkını oluşturan diğer sebeplere
Kırmızı, mavi ve sarı gibi renklerin diğerlerine göre arzının daha düşük olması yüksek talep yaratıyor. Bu da araçların daha pahalı fiyatlarla satışa sunulmasına neden oluyor. Yani her üründe olduğu gibi arabalarda da arz-talep meselesi aslında fiyatlar üzerinde oldukça etkili.
Diğer faktörler arasında üretim maliyetleri gösteriliyor. Farklı ve az tercih edilen renklerde araba üretmek genellikle üretim maliyetlerini etkiliyor. Kimi zaman da ek işlemler gerektiriyor. Ayrıca bazı renkler için özel pigmentler ve boyalar kullanılıyor. Bu da doğal olarak fiyatların yükselmesine neden oluyor.
Özel renklerde araba üretiminde diğer renklerde olduğu gibi sadece pigment de kullanılmıyor. Bağlayıcılar, rengi oluşturmak için daha fazla katman, katkı maddeleri ve solventler, parlaklık için metalik pullar ek maliyet demek.
Turuncu gibi canlı renklerin sevilmesi sadece göz alıcılığı ile ilgili değil.
En çok tercih edilen renkler ve fiyat farklılıklarına değinmişken aslında diğer renklerin de neden tercih edildiğinden bahsedelim. Tabii ki turuncu ve kırmızı gibi renklerin daha canlı durması, göze hitap etmesi gibi zevk unsuru nedenleri de var. Ancak bu renklerin kullanıcılara sağladığı bir dizi özellikten bahsedebiliriz.
Estetik olarak sevilen renkler arasındaki sarı, turuncu ve lacivert ve bordo renkteki araçlar diğer renklere göre daha az kazaya karışır. Çünkü bu arabalar epey dikkat çeker ve daha az ışıklı yollarda bile kolayca fark edilir. Bu renklerin daha uzun süre dayanıklılık göstermesi, satış değerlerini diğer renklere göre daha uzun süre koruması da öne çıkan sebeplerdir.
Evinizde hangi renk beyaz eşya var? Son dönemlerin gözdesi siyah mı yoksa geleneksel beyaz mı?
Arabalardan sonra şüphesiz ki fiyat farklılığı ile karşımıza çıkan bir diğer ürün grubu beyaz eşya. Klasik beyazdan sonra beyaz eşya üreticileri piyasada etkili satışlar yapmak için hayatımıza gri ve siyah renkteki beyaz eşyaları da dahil etti. Aslında arabalarda olduğu gibi beyaz eşyalarda da iç özellikler tamamıyla aynı ancak renkler değişiyor.
Beyaz renkteki çamaşır makinesi veya buzdolabı gibi beyaz eşyaların daha uygun fiyatlı satılmasının sebebi standart sac üzeri boya olması. Griler, paslanmaz çelik olduğu için beyaza göre biraz daha maliyetliyken siyah ürünlerde cam yüzey kullanılıyor ve fiyat farkı bu yüzden daha da yükseliyor.
Renkler arasından tercih yaparken tabii ki maliyet düşünülüyor ancak diğer ürünlerin de oldukça popüler olması biraz ev dizaynına bağlı oluyor. Ayrıca beyaz renkteki eşyalarda hasarın daha kolay absorbe edilmesi, parmak izini daha az göstermesi gibi seçim aşamasında etkileyici faktörler.
Özellikle son dönemlerde evlerimize giren kırmızı, turuncu ve yeşil gibi farklı beyaz eşyaları bu kıyaslamaya dahil edersek haksızlık etmiş olabiliriz. Çünkü bu ürünlerin özellikleri diğerleri ile aynı değil. Retro akımına ayak uyduran kırmızı buzdolabı veya mavi fırının iç özellikleri ve tasarımları diğer ürünler ile bir olmuyor.
Farklı renklerdeki ürünlerin, yüksek fiyatlarda satılmasını etkileyen tek şey maliyet değil.
Markalar, çeşitli renklerde ürün çıkarmayı bir pazarlama stratejisi olarak da kullanıyor. Renkli ürünler ile markalar, kimliklerine farklı bir bakış açısı getiriyor. Bu da marka değerini, hedef kitlesini ve pazardaki konumunu değiştiriyor.
Bir diğer pazarlama taktiği ise kampanyalarda bazı renkteki araçların premium özellikli olarak satışa sunulması. Renk trendlerine ayak uyduran markalar böylelikle tüketici ile bağlantılı renkleri de tercih edebiliyor. Aynı taktiği moda sektöründe de görebilirsiniz.
Algılarımızla oynanan nedenlerden biri de ayrıcalık hissi yaşatmak. Sınırlı sayıda üreterek sanki o renkte kıtlık varmış gibi lanse edilmesi, fiyatları yükseltiyor. Tabii ki hâl böyle olunca da imtiyaz sahibi olmak isteyenler bu ürünlere ilgi duyarak ve fiyat farkını göz ardı ederek satın alıyor.
Kulaklık, televizyon gibi diğer teknolojik ürünlerde de bu tarz fiyat farklılıklarını görmek mümkün. Birçoğunda sebep önce boya maliyetleri olurken bazılarında ise sadece ayrıcalık yaratmak öne çıkıyor.
Peki sizin alışverişlerinizde tercihiniz hangi renk oluyor?
