Paylaş
2
Mars, son yıllarda adını en az kendi gezegenimiz kadar sık duyduğumuz, pek çok gelecek senaryosunda farklı şekillerde yer alan önemli bir gezegen konumunda. Bu da üzerinde yapılan çalışmaları çok daha önemli hale getiriyor. Ancak Mars'ı anlamak için yalnızca yüzeyinden görüntüler elde etmek ya da dağlarının ve platolarının haritasını çıkarmak yeterli değil.
Tam da bu sebeple, Mars'ın iç yüzünü daha iyi öğrenebilmemiz için NASA tarafından Mars'a bir uzay aracı gönderildi; InSight. 2018 yılında gezegene inen InSight, o dönemden beri Mars'ta 733 tane 'deprem' ölçümledi. Bu depremlerden 35 tanesinden elde edilen sismik veriler ile Mars'ın iç yapısı detaylı bir şekilde haritalandırıldı.
Kızıl Gezegen'in çekirdeği düşünülenden çok büyük:
Tabii ki bilim insanları şimdiye kadar Mars'ın çekirdeği, mantosu ve kabuğu ile ilgili tahmini veriler üzerinden ilerliyordu. Ancak InSight'ın sunduğu veriler sayesinde artık daha net bilgilere sahibiz. Elde edilen veriler, gezegenin kabuğunun, mantosunun ve çekirdeğinin kalınlığına ve yoğunluğuna ilişkin önemli bilgiler sunuyor. Veriler üç farklı araştırmada sunuldu ve her biri gezegenin farklı bir yapısını inceliyor.
Çalışmalardan ilki gezegenin kabuğuna yönelik ve sonuçlar Science dergisinde yayınlandı. Bu verilere göre Mars'ın kabuğu ortalama 24 - 72 kilometre olarak ölçüldü. Kabuğun en az iki parçadan oluştuğu tespit edildi. Ayrıca iniş alanındaki kabuğun beklenmedik şekilde ince olduğu belirlendi. Aynı zamanda kabukta yüksek oranda radyoaktif element tespit edildi.
Yine Science dergisinde yayınlanan bir diğer makale ise Mars'ın çekirdeğinin altındaki mantoyu inceledi. Makale, katı mantonun 400 - 600 kilometre kalınlığında olduğunu gösteriyor. Oldukça yoğun olan bu tabakanın bütün bir kaya yapısında olduğu tespit edildi. Yine bu manto tabakasının da tıpkı kabukta olduğu gibi radyoaktif elementler içerdiği bilgisi verildi.
Yayınlanan üçüncü makale, gezegenin çekirdek yapısına odaklandı. Burada elde edilen veriler, Mars'ın çekirdeğinin düşünülenden çok daha büyük olduğunu ortaya koydu. Buna göre gezegenin çekirdeği 1.830 kilometrelik bir yarıçapa sahip. Bu da çekirdeğin yarıçapının 3.390 kilometrelik gezegen yarıçapının neredeyse yarısı kadar olduğunu gösteriyor. Ayrıca sismik veriler, gezegenin çekirdeğinin düşünülenden daha düşük yoğunlukta olduğuna ve sıvı bir çekirdek olduğuna işaret ediyor. Ayrıca Mars'ın çekirdeğinin Dünya'nın iki katmanlı çekirdeğinin aksine tek katmanlı olduğu düşünülüyor.
