Paylaş
0
Modern internet dünyasında tasarımın altın kuralı genellikle "sadelik"tir. Göz yormayan renk paletleri, bolca beyaz boşluk ve satın al butonu gibi kullanıcıyı tek bir hedefe yönlendiren minimalist arayüzler... "İyi tasarım" dendiğinde çoğumuzun aklına Apple'ın ana sayfası gibi temiz görüntüler gelir.
Peki, sonra bir Japon e-ticaret sitesine, mesela Rakuten'e girersiniz ve anında 2005 yılına ışınlanmış gibi hissedersiniz. Yanıp sönen banner'lar, tıklanacak yüzlerce link, iç içe geçmiş tablolar... Bu bir teknolojik geri kalmışlık ya da zevksizlik değil. Bu, bizim alıştığımızdan tamamen farklı bir tasarım felsefesinin ürünü.
İşte bu karmaşanın nedeni: Japon kültüründe belirsizliğe yer yoktur
Batı kültüründe bir siteye girdiğimizde "Detaylar için tıklayın" gibi bir yönlendirme görürüz. Japonya'da ise bu durum tam tersidir. Kültürel olarak "belirsizlikten kaçınma" eğilimi çok yüksektir. Japon tüketici bir ürünü alırken, o an karşısındaki ekranda kargo bilgisinden iade koşullarına, teknik özelliklerden yasal uyarılara kadar her şeyi görmek ister.
Bu yüzden bizim "kaos" dediğimiz şey, onlar için "şeffaflık" ve "güven" anlamına gelir. Bizim "sade" ve "minimalist" bulduğumuz bir tasarım, onlara "Bu site benden bir şeyler mi gizliyor?" şüphesini verebilir. Yani o yanıp sönen reklam bile "Bak, sana özel bir indirim var, kaçırma!" diyerek belirsizliği ortadan kaldıran bir güven unsurudur. Bu bir hata değil, bilinçli bir felsefedir.
Tek sebep kültür değil: Dilin ve alışkanlıkların teknik etkisi
Bu yoğun tasarımı mümkün kılan teknik bir detay daha var: Dil. Japonca (özellikle Kanji karakterleri), Latin alfabesine göre çok daha "yoğun" bir dildir. Bizim "Ücretsiz Kargo Fırsatı" yazmak için kullandığımız alana, onlar tek bir karakterle koca bir anlam sığdırabilir. Bu da fiziksel olarak daha az alana daha çok bilgi eklemeyi mümkün kılar.
Ayrıca Japonya'da internetin ilk yayıldığı dönemlerde insanlar, metin tabanlı ve bilgi yoğunluğu yüksek arayüzlere alıştılar. Bu alışkanlıklar masaüstüne ve moderne de taşındı. Kullanıcılar zaten bu "bilgi bombardımanını" nasıl yöneteceklerini bildikleri için tasarımcılar da tarzı değiştirmek için aceleci davranmıyor. Onlar için önemli olan estetik değil, işlevsellik ve bilgiye anında erişim.
Peki siz bu konuyla ilgili ne düşünüyorsunuz? Güven veren ama karmaşık Japon tasarımı mı, yoksa gözü yormayan minimalist Batı tasarımı mı? Yorumlarınızı bekliyoruz.
