2015 yılında Nazım Salur’un sıra dışı vizyonuyla ticari hayatına başlayan Getir gerçekten göğsümüzü kabartan bir gelişim göstermişti.
Sektörünün öncülerinden olma niteliği taşıyan bu sipariş uygulaması bizleri belki de bir daha vazgeçemeyeceğimiz bir kolaylıkla tanıştırmıştı. Türkiye pazarında elde ettiği büyük başarıya güvenerek, sunduğu hizmeti yabancı ülkelerle de tanıştırmaya karar vermiş ve çeşitli ülkelerde faaliyet göstermeye başlamıştı.
Ancak yaptığı dev yatırımlar, zorlu rekabet ve beklenmedik zorluklarla dolu bir yolculuğa dönüştü
Getir, Almanya, Hollanda, Fransa, İtalya, İspanya, Portekiz ve Amerika pazarlarına giriş yapmıştı.
2021 yılında İngiltere’den başlayarak Avrupa ülkelerinde faaliyetlere başlayan Getir daha sonra aynı yıl okyanusları aşarak Amerika’da da faaliyet göstermeye başlamıştı.
Öyle ki Getir’in bu başarısı bir sürü yatırımcının da dikkatini çekti. Tüm bu faaliyetlerin sonunda 2022 yılına gelindiğinde Getir 11.8 milyar dolarlık bir piyasa değerine ulaştı.
Rakiplerini bir bir satın alıyor, yeni yatırımlar yapıyordu. 2023 ağustos ayına kadar Getir’in yükselişi devam etti fakat bu tarih geldiğinde getir yaklaşık 2 bin 500 kişiyi işten çıkartarak faaliyetlerini küçülttüğü açıkladı.
Önce Fransa, İtalya, İspanya, Portekiz’den çekildiğini açıklayan Getir yakın zamanda da İngiltere, Almanya, Hollanda ve Amerika’dan çekildiğini açıklamıştı.
Peki Getir neden yurt dışında başarısız oldu?
Aslında tam da pandemi döneminde büyük bir ivme kazanarak büyüyen Getir’in Avrupa'daki hızlı büyümesi, başka Avrupalı girişimcilerin de dikkatini çekti ve benzer iş modelleri ortaya çıktı.
Oluşan ciddi rekabetle mücadele etmek adına bazı rakiplerini satın alma yoluna giden getir bir süre bu şekilde yükselişine devam etse de özellikle pandeminin bitmesi insanların eve teslimat uygulamalarına olan talebini azaltmıştı.
Bu durumda, talebin azalması, yüksek maliyetler ve faaliyet gösterilen bölgelerdeki ticari disiplinler Getir’in düşüşünün temellerini attı.
Özellikle pandemi sonrasında ülkelerin yaptığı faiz artırımları, Getir’in maliyetlerini arttırdı. Buna ek olarak Avrupa ve Amerika’daki sıkı ticaret yasaları da Getir için koşulları oldukça zorlaştırmıştı.
Pandeminin bitmesi pek çok etkeni su yüzüne çıkardı. Bunlardan biriyse kültürel etmenlerdi.
Öncelikle, çok uluslu şirketlerin karşılaştığı en büyük zorluklardan biri şüphesiz ki farklı ülkelerdeki kültürlere ve işleyişlere uyum sağlamak. Getir örneği incelendiğinde şirketin bu faktörlere uyum sağlamak konusunda doğru bir strateji izleyemediği görülüyor.
Yabancı basında yapılan bir habere göre, Getir’in hızlı büyümesi ve yerel pazarlara uyum sağlamadan yaptığı agresif genişleme stratejileri nedeniyle yabancı ülkelerde tutunamadığı söyleniyor.
Buna ek olarak pandemi sırasında artan çevrimiçi market alışverişi talebi, özellikle yabancı ülkelerde pandemi sonrasında ciddi bir biçimde azaldı ve Getir’in süpermarket zincirleri ile olan rekabetinin artmasına sebep oldu.
Son olarak, yabancı pazarlarda yerel tüketici davranışlarını yeterince incelemeyen Getir’in, özellikle Batı Avrupa ve Amerika’da çalışanların yüksek ücret beklentileriyle başa çıkamadığı belirtiliyor.
Özetle, Getir’in yabancı ülkelerdeki işleyişi yeterince analiz etmeden hızla büyümesi onun sonunu hazırladı.
Yabancı ülkelerde yaşam tarzı vb. etmenleri etkileyecek olan kültür, tüketici davranışları ve beklentileri, ticari kurallar, yasal ve politik düzenlemeler gibi birçok faktörün farklılaşıyor.
Bunlar göz önünde bulundurulduğunda, Getir’in bu farklılıklara yeterince uyum sağlamadan hızla büyümesinin işleri istenmeyen bir yere götürdüğü görülüyor.
İşte küresel bir şirket olma heyecanına kapılarak bu faktörleri göz ardı eden Getir’in piyasa değerinin yaklaşık 12 milyar dolardan 2.5 milyar dolara düşmesi de küçük görünen bazı faktörlerin ne kadar ciddi sonuçlar doğuracağını gözler önüne seriyor.
Şirketlerle ilgili diğer içeriklerimiz:
